Şiir için kafa yoranlar derler ki:
-Belki bin türlü şiir yazma
biçimi vardır. Daha da ileri giderek şu bile söylenebilir: Dünyada ne kadar şair varsa, ne
kadar şiir akımı varsa; o kadar da şiir vardır.
Ama yine de; bunları söylerken
çok dikkatli olmalı bence. Neden?
Zira hep söylüyorum. Şiir son
derece özel bir yaratım türüdür. Aynı ülkede ve yine aynı toplumsal koşullarda
yaşayan ve üstelik aynı şiir anlayışını savunan iki insan; birbirlerinden çok
değişik iki ayrı şiir yaratabilirler. Çünkü insandırlar ve mutlaka aralarında
ciddi farklılıklar vardır. Bir defa genetik coğrafyaları başka başkadır, yaşamı
algılarken, koklarken sahip oldukları antenler farklıdır.
Şiirin oluşumuna katkı veren
tavırlar, duruşlar vardır bir de:
-Şair; şiirini kurarken, yaparken
yalnızca kendisinden, kendi ülkesinden mi beslenecektir?
-Şairin şiirine insanı insan
yapan değerler, diyelim erdemler, iyi ya da kötü duygular mı yön verecektir, yoksa
bizzat şiirin kendisi yani şiirin yapısı mı?
Bana göre; bir şiiri “iyi” ya da
“kötü”,” ilerici” ve/ya “gerici” yapan şey “ideolojiler” değil, şairin yaşadığı
ülkenin ve de dünyanın o ana kadar ürettiği şiir kültürüne egemen olması ya da
olmamasıdır.
Yıllar önce Can Yücel:
-Şiirin ideolojisi yoktur, şairin
ideolojisi vardır.
Demişti ve özellikle de “sol”
taraftan hatırı sayılır tepkilere almıştı.
Şimdi burada sorulacak olan şu:
-Şair; sahip olduğu ve hatta
taraftarı olduğu “ideoloji” yi şiirine nasıl yedirecektir?
Bu konuda bir şeyler söylemeden
önce şunların bilinmesi gerekir:
Şair örneğin Türkiye’de yaşıyorsa
ve kırk yaşından sonra Batı ve daha çok da Fransız şiiriyle tanışmışsa ve
şiirini değiştirmişse biz ona saldıracak mıyız?
Elbette hayır.
Dost dergisinin 1966 Şubat
sayısında Nermin Menemencioğlu ve İlhan Berk tartışmalarını anımsayalım. Orada Nermin
Hanım, İlhan Berk’e “çıkmazdasın” der ve İlhan Berk’de yanıtında kendisini
savunur.
Meseleyle ilgili karşılıklı
mektupların İlhan Berk’in “Kült Kitap”ında bulunabileceğini söyleyerek
derdimizi anlatmaya devam edelim.
Şairsen;
ve kendinle, sistemle, insanlarla sorunun varsa ve dünyada olan belki de
olmayan, olamayan şeyler seni rahatsız
ediyorsa ve şiirini bu temelde kuruyorsan; senin zaten reel bir tavrın ve
duruşun var demektir, bir de duyarlılığını dünya besliyorsa; sen bir adım
öndesindir.
Geriye
işin biçimsel ve “teknik” yanı kalır ki; bu da şairin zaman ve mekân içersinde
mutlaka karşılığını bulacak olan ilgi ve etki alanını belirler.
Dünyalı
olmak ve olabildiği kadar sanal” ideolojik” kavgalardan uzak durmak!
Şimdi
dersimiz bu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder